Πολλοί χρήστες smartphones αναρωτιούνται πώς γίνεται να βλέπουν διαφημίσεις στα κινητά τους για κάποιο προϊόν για το οποίο δεν έχουν ψάξει ποτέ, όμως έχουν συζητήσει γι’ αυτό.
Τα τελευταία χρόνια έχουν υπάρξει πολλές θεωρίες συνωμοσίας γύρω από τις εφαρμογές των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που «ακούνε» τους χρήστες προκειμένου να τους προβάλλουν στοχευμένες διαφημίσεις.
Ωστόσο, οι θεωρίες αυτές έχουν καταρριφθεί, καθώς οι ειδικοί εξηγούν πως οι εφαρμογές αυτές χρησιμοποιούν απλώς συγκεντρωτικά μεταδεδομένα για να προβάλλουν στους χρήστες διαφημίσεις για προϊόντα που μπορεί να τους ενδιαφέρουν.
Για παράδειγμα, ένας χρήστης μπορεί να βρει στο κινητό του διαφημίσεις για μια οδοντόκρεμα, μετά από μια συζήτηση με έναν φίλο του που είχε αλλάξει πρόσφατα μάρκα.
Μπορεί αυτό να δείχνει κατά κάποιον τρόπο πως το τηλέφωνό του τον «κατασκοπεύει», όμως στην πραγματικότητα είναι το αποτέλεσμα μιας πολύ εκτενούς συλλογής δεδομένων, πολύ μεγαλύτερης από όσο φαντάζεται κάποιος.
«Δεν χρειάζεται να μας κατασκοπεύουν», συλλέγουν ήδη αμέτρητα δεδομένα για εμάς και τους γύρω μας μέσα από τη χρήση των εφαρμογών.
Ο ειδικός σε θέματα τεχνολογίας και ιδιωτικότητας, Ρόμπερτ Ριβ, απαντά σε ένα thread στο Twitter ότι «δεν χρειάζεται να μας κατασκοπεύουν» οι εφαρμογές αυτές, καθώς «συλλέγουν ήδη πολλές πληροφορίες από εσάς».
Ο ίδιος ισχυρίζεται ότι όλες οι εφαρμογές για smartphones συλλέγουν τεράστιο όγκο δεδομένων από τα τηλέφωνά μας, τα οποία οι data aggregators (συγκεντρωτές δεδομένων) πληρώνουν για να τα αντλούν από παντού.
Αυτό σημαίνει ότι στοιχεία, όπως η τοποθεσία μας, τα δημογραφικά μας στοιχεία, το μοναδικό αναγνωριστικό της συσκευής ή ο κωδικός έκπτωσης που χρησιμοποιούμε σε ένα κατάστημα, για παράδειγμα, αποτελούν ένα σύνολο δεδομένων προς πώληση.
Αφού συμφωνήσουμε στους όρους χρήσης και στην πολιτική απορρήτου της κάθε εφαρμογής, τότε ό,τι αγοράζουμε ή χρησιμοποιούμε, γνωστοποιείται στην εταιρεία, που συλλέγει τα δεδομένα μας ή στον data aggregator.
Η συνθήκη αυτή αρχίζει και θυμίζει οργουελικό εφιάλτη, όταν αντιληφθεί κάποιος ότι αυτά τα -αμέτρητα- δεδομένα μας δεν είναι τα μοναδικά που διαμοιράζονται, αφού χρησιμοποιούνται περαιτέρω τακτικές.
Για παράδειγμα, όταν το τηλέφωνό σας βρίσκεται στην ίδια τοποθεσία μαζί με ένα άλλο τηλέφωνο, βάσει των δεδομένων που διαμοιράζονται μέσω του GPS, οι συγκεντρωτές δεδομένων το λαμβάνουν υπόψη τους.
Η λογική πίσω από αυτό είναι ότι θα σας προβάλλει διαφημίσεις για πράγματα που δεν χρειάζεστε εσείς απαραίτητα. Όμως μπορεί να ενδιαφέρουν κάποιον με τον οποίο ερχόσαστε τακτικά σε επαφή. Κατά αυτόν τον τρόπο, μπορεί στη συνέχεια να προκαλέσει μια συζήτηση για το συγκεκριμένο προϊόν με τον εκάστοτε στοχευμένο ενδεχόμενο πελάτη.
Πώς να απενεργοποιήσετε αυτήν τη λειτουργία στο smartphone σας
Από την έκδοση iOS 14.5 της Apple για τα iPhone και έπειτα, οι χρήστες έχουν ακόμη μεγαλύτερο έλεγχο της πρόσβασης του τηλεφώνου τους στο μικρόφωνο και την κάμερά τους. Όταν μια εφαρμογή αποκτά πρόσβαση σε αυτές τις λειτουργίες, μια μικρή πορτοκαλί ή πράσινη κουκκίδα εμφανίζεται στη γωνία της οθόνης για να ενημερώνει τους χρήστες. Αυτή η πρόσθετη επιλογή διαφάνειας βοηθά τους χρήστες να αισθάνονται ότι έχουν περισσότερο έλεγχο σχετικά με την ιδιωτικότητά τους.
Οι χρήστες μπορούν να μεταβούν στις ρυθμίσεις και να πατήσουν στην επιλογή απορρήτου. Από εκεί, μπορούν να απενεργοποιήσουν την πρόσβαση στο μικρόφωνο ή την κάμερα για οποιεσδήποτε εφαρμογές δεν θέλουν να έχουν πρόσβαση σε αυτές τις λειτουργίες.
Για τους χρήστες Android, η διαδικασία είναι παρόμοια, με τις επιλογές για τη διαχείριση των δικαιωμάτων των εφαρμογών να βρίσκονται στις ρυθμίσεις προσωπικών δεδομένων, απορρήτου και ασφάλειας.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί βέβαια ότι αυτή η λειτουργία δεν είναι αλάνθαστη. Παρόλο που μπορεί να βοηθήσει στην αποτροπή της πρόσβασης των εφαρμογών στο μικρόφωνο και την κάμερα εν αγνοία σας, εξακολουθεί να είναι εφικτή η συλλογή δεδομένων του χρήστη από τις εφαρμογές. Είναι σημαντικό να διαβάζετε προσεκτικά τα δικαιώματα των εφαρμογών και να κατεβάζετε εφαρμογές μόνο από αξιόπιστες πηγές, ώστε να διασφαλίσετε το απόρρητο και την ασφάλειά σας.