This post has already been read 58 times!
Μερικές χρήσιμες συμβουλές που μπορούμε να ακολουθήσουμε όλοι για την αυτοπροστασία μας σε περίπτωση έντονων καιρικών φαινομένων δίνει η Ελληνική Ομάδα Διάσωσης.
ΚΑΤΑΙΓΙΔΕΣ
Οι κίνδυνοι από τις καταιγίδες συνίστανται από τους τοπικά πολύ ισχυρούς ανέμους, τις τοπικά ισχυρές βροχοπτώσεις, τους κεραυνούς και τις πιθανές χαλαζοπτώσεις.
Ενέργειες κατά τη διάρκεια της καταιγίδας:
Εάν βρίσκεστε σε εσωτερικό χώρο:
• Ασφαλίστε αντικείμενα που μπορεί να παρασυρθούν από τον άνεμο ή τη ραγδαία βροχόπτωση και ενδέχεται να προκαλέσουν καταστροφές ή τραυματισμούς
• Ελέγξτε αναρτημένες πινακίδες
• Ασφαλίστε τις πόρτες και τα παράθυρα
• Μην κρατάτε ηλεκτρικές συσκευές ή το τηλέφωνο. Οι συσκευές τηλεόρασης είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες σε αυτές τις περιπτώσεις και προτείνεται να αποσυνδέονται από την κεραία και την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος
• Αποφύγετε τις σωληνώσεις των υδραυλικών (κουζίνα, μπάνιο), γιατί οι μεταλλικοί σωλήνες είναι καλοί αγωγοί του ηλεκτρισμού
Εάν βρίσκεστε σε εξωτερικό χώρο:
• Προσπαθήστε να βρείτε καταφύγιο σε κτίριο ή σε αμάξι
• Αν αυτό δεν είναι εφικτό καθίστε αμέσως στο έδαφος. Αν βρίσκεστε σε δάσος προστατευθείτε κάτω από συμπαγή κλαδιά χαμηλών δέντρων. Ποτέ μη στέκεστε κάτω από ένα ψηλό δέντρο σε έναν ανοιχτό χώρο. Αν βρίσκεστε σε χαμηλό έδαφος προσέξτε την περίπτωση να εκδηλωθεί πλημμυρικό φαινόμενο.
• Αποφύγετε ψηλές κατασκευές, όπως πυλώνες, ψηλά δέντρα, φράκτες, τηλεφωνικές γραμμές και γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος
• Αποφύγετε να βρίσκεστε κοντά σε μεταλλικά αντικείμενα, όπως αμάξια και ποδήλατα
• Απομακρυνθείτε από ποτάμια, λίμνες ή άλλες μάζες νερού
• Αν βρίσκεστε μέσα στη θάλασσα, βγείτε αμέσως έξω
• Αν βρίσκεστε απομονωμένος σε επίπεδη έκταση και νιώθετε να σηκώνονται τα μαλλιά σας (γεγονός που δηλώνει ότι σύντομα θα εκδηλωθεί κεραυνός), κάντε βαθύ κάθισμα, με το κεφάλι ανάμεσα στα πόδια (ώστε να ελαχιστοποιήσετε την επιφάνεια του σώματός σας και την επαφή σας με το έδαφος) και πετάξτε ό,τι μεταλλικό αντικείμενο έχετε πάνω σας.
• Μη ξαπλώνετε στο έδαφος
Εάν βρίσκεστε σε αυτοκίνητο:
• Σταματήστε το αυτοκίνητο στην άκρη του δρόμου και μακριά από δέντρα, τα οποία μπορεί να πέσουν στο αυτοκίνητο
• Μείνετε μέσα στο αυτοκίνητο και ανάψτε τα προειδοποιητικά φώτα στάσης (φώτα έκτακτης ανάγκης) μέχρι να κοπάσει η καταιγίδα
• Κλείστε τα τζάμια και μην ακουμπάτε σε μεταλλικά αντικείμενα μέσα στο αυτοκίνητο
• Αποφύγετε τους πλημμυρισμένους δρόμους
Εκτίμηση της απόστασης από την καταιγίδα
• Μετρήστε το χρόνο που μεσολαβεί μεταξύ της αστραπής και της βροντής σε δευτερόλεπτα
• Διαιρέστε αυτόν το χρόνο που μετρήσατε με το 3 για να υπολογίσετε την απόσταση της καταιγίδας σε χιλιόμετρα
• Λάβετε γρήγορα τα απαραίτητα μέτρα, πριν η καταιγίδα σας πλησιάσει. Η απόσταση αυτή είναι ενδεικτική, καθώς η καταιγίδα μπορεί να εμφανιστεί πολύ γρήγορα πάνω από την περιοχή στην οποία βρίσκεστε
Ενέργειες κατά τη διάρκεια χαλαζόπτωσης
• Προφυλαχτείτε αμέσως! Μην εγκαταλείψετε τον ασφαλή χώρο, παρά μόνο όταν βεβαιωθείτε ότι η καταιγίδα πέρασε. Η χαλαζόπτωση μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνη, τόσο για τους ανθρώπους όσο και τα ζώα.

Σίγουρα θα έχετε ακούσει αρκετές ιστορίες για ανθρώπους που χτυπήθηκαν από κεραυνούς, όταν βρίσκονταν σε κάποια βουνοκορφή ή βουνοπλαγιά. Αρκετοί από αυτούς είχαν, δυστυχώς, άσχημη κατάληξη ενώ άλλοι την γλίτωσαν. Οπότε, ποια είναι η σωστή αντίδραση σε περίπτωση καταιγίδας με κεραυνούς;
Σίγουρα η πιο ασφαλής λύση, είναι να μείνετε μέσα στο σπίτι σας. Τι γίνεται όμως, αν είστε ήδη έξω και σας πιάσει η καταιγίδα στο βουνό; Σύμφωνα με στατιστικά κάθε δευτερόλεπτο πέφτουν περίπου 100 κεραυνοί παγκοσμίως, ενώ θύματά τους, πέφτουν περίπου 30-60 άνθρωποι κάθε χρόνο μόνο στην Αγγλία, με το 5-10% των χτυπημάτων να είναι θανάσιμα. Περιπατητές, αναρριχητές, κολυμβητές, ποδηλάτες δρόμου και βουνού είναι οι πιο ευάλωτοι στις ακραίες καιρικές συνθήκες καθώς περνάνε το περισσότερο χρόνο τους στην ύπαιθρο και συχνά σε μεγάλο υψόμετρο.
Αν υπάρχει την ώρα της καταιγίδας κάποιο κτήριο ή όχημα για να μπείτε και να προστατευτείτε, μην το σκεφτείτε δεύτερη φορά. Επίσης θα πρέπει να αποφεύγονται οι βουνοκορφές, βουνοπλαγιές και οι εκτεθειμένοι χώροι. Εμείς, καλά τα λέμε, αλλά πολλές φορές στο βουνό όταν ξεσπάσει η καταιγίδα δεν υπάρχουν ούτε κτήρια, ούτε αυτοκίνητα, αλλά ούτε και μέρη που μπορείτε να κρυφτείτε. Τι κάνετε σε αυτές τις περιπτώσεις;
Προσπαθείτε να μείνετε όσο πιο κοντά στο έδαφος μπορείτε, μακριά από δέντρα -είτε είναι πολλά μαζεμένα, είτε απομονωμένα. Πέστε στο έδαφος, σε εμβρυακή στάση με μαζεμένα γόνατα προς το στήθος, τα χέρια στα γόνατα και το κεφάλι μέσα. Απομακρύνετε τα μεταλλικά αντικείμενα που έχετε επάνω σας, συμπεριλαμβανομένων κλειδιών, εργαλείων αλλά και όλες τις συσκευές που μπορεί να εκπέμπουν ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία -κινητό τηλέφωνο, δέκτης GPS κ.ά. Φυσικά θα πρέπει να απομακρυνθείτε και από το ποδήλατό σας, ακόμη και αν είναι από ανθρακονήματα.
Επιπλέον, μικρές σπηλιές και σχισίματα του εδάφους θα πρέπει να αποφεύγονται γιατί έχουν την τάση να «τραβάνε» τους κεραυνούς. Αν είστε μια ομάδα ανθρώπων, καλό θα είναι να μην συγκεντρωθείτε όλοι μαζί, αλλά να σκορπιστείτε, όχι μόνο για να μην υπάρξει «ομαδική» ζημιά, αλλά για να υπάρχει και η δυνατότητα παροχής πρώτων βοηθειών σε κάποιους που μπορεί να χτυπηθούν.
Επίσης θα πρέπει να θυμάστε πως δεν χρειάζεται ο κεραυνός να έρθει σε απευθείας επαφή με το σώμα σας για να σας σκοτώσει. Λίγα μέτρα δίπλα να χτυπήσει, το ωστικό κύμα των θερμών αερίων που παράγονται είναι ικανά να σας προκαλέσουν ασφυξία.
Τέλος, όταν το σώμα σας έχει γίνει «στόχος» κεραυνού, υπάρχουν μερικά σημάδια που δεν θα πρέπει να αγνοήσετε. Μπορεί τα σημάδια αυτά να είναι για χιλιοστά του δευτερολέπτου, αλλά είναι αρκετά για να σας σώσουν. Το δέρμα μυρμηγκιάζει, ενώ λόγω του στατικού ηλεκτρισμού τα μαλλιά ανορθώνονται προς τα πάνω.
Σε αυτή την περίπτωση πέστε αμέσως στο έδαφος, μπρούμητα ή γονατιστοί με τις παλάμες των χεριών να έρχονται σε επαφή με το έδαφος. Αν η τύχη είναι με το μέρος σας ο κεραυνός μπορεί τελευταία στιγμή να αλλάξει στόχο σε κάτι ψηλότερο, όπως ένας βράχος ή ένας θάμνος/δέντρο.
Αν δεν είστε τυχεροί, λόγω της επαφής των χεριών με το έδαφος, δημιουργείτε έναν αγωγό, ώστε το ηλεκτρικό φορτίο του κεραυνού να περάσει όσο πιο γρήγορα γίνεται στο έδαφος. Μπορεί να τραυματιστείτε σοβαρά, αλλά κατά πάσα πιθανότητα θα αποφύγετε την ανακοπή και τον θάνατο από ασφυξία.
Η καλύτερη συμβουλή όμως που έχουμε να σας δώσουμε, είναι να ελέγχετε τις προγνώσεις καιρού πριν βγείτε στο βουνό, από πολλές διαφορετικές πηγές, αλλά και επίσης να τσεκάρετε συνεχώς τις συνθήκες, καθώς στα μεγάλα υψόμετρα οι καταιγίδες, δεν θέλουν πολύ χρόνο για να σχηματιστούν.
Οδηγίες Προσωπικής Προστασίας από Κεραυνούς |
Σε περίπτωση καταιγίδας, μην βγαίνετε έξω. Παραμείνατε μέσα στο σπίτι και αποφύγετε να έχετε επαφή με ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, υδραυλικά εξαρτήματα και τηλέφωνα κινητά και σταθερά (απενεργοποιήστε το κινητό σας). |
Εάν είστε έξω κατά την διάρκεια καταιγίδας, προσπαθήστε να μεταβείτε σε χώρο παρόμοιο με τους παρακάτω:Αν βρίσκεστε σε κατοικημένη περιοχή, μπείτε σε ένα σπίτι ή άλλο μεγάλο κτίριο (κατά προτίμηση με μεταλλική οροφή)Πηγαίνετε σε ένα υπόγειο χώρο, όπως μετρό, τούνελ, σπήλαιοΜπείτε σε κάποιο κλειστό όχημα με μεταλλική οροφή, όπως τρένο, αυτοκίνητο, λεωφορεία , κτλ.Μπείτε σε κλειστή βάρκα ή πλοίο με μεταλλική οροφή ή με αντικεραυνική προστασίαΠηγαίνετε σε κάποιο δρόμο ο οποίος είναι τριγυρισμένος από ψηλά κτίρια |
Εάν είναι δυνατόν αποφύγετε τους κάτωθι χώρους, οι οποίοι θα σας προσφέρουν λίγη ή καθόλου προστασία από κεραυνούς:Μικρά απροστάτευτα κτίρια, αχυρώνες, υπόστεγαΣκηνές και προσωρινά καταφύγιαΟχήματα ανοιχτά ή με μη-μεταλλική οροφή |
Οι κάτωθι χώροι είναι άκρως επικίνδυνοι και πρέπει να αποφεύγονται όσο το δυνατόν περισσότερο:Κορυφές βουνών, λόφων, και ταράτσες κτιρίωνΥπαίθριοι αθλητικοί χώροι, γήπεδαΥπαίθρια parkingΠισίνες, λίμνες και παραλίεςΜεταλλικοί φράχτες, απλώστρες ρούχων, εναέρια καλώδια, σιδηροδρομικές γραμμές ή άλλες μεταλλικές οδεύσεις που μπορούν να μεταφέρουν τον κεραυνόΜεμονωμένα δέντρα |
Είναι επίσης πολύ επικίνδυνο να βρίσκεστε μέσα ή πάνω στα κάτωθι κατά την διάρκεια καταιγίδας:Ανοιχτά τρακτέρ και άλλα γεωργικά οχήματα στο ύπαιθροΑυτοκινητάκια του γκολφ, μηχανάκια, ποδήλαταΑνοιχτές βάρκες (χωρίς κατάρτι) |
Δεν είναι πάντα δυνατόν να επιλεγεί η τοποθεσία που θα προσφέρει την καλύτερη δυνατή προστασία από κεραυνό. Ακολουθήστε λοιπόν τις κάτωθι οδηγίες αν έχετε την δυνατότητα επιλογής τοποθεσίας προφύλαξης:Βρείτε μία χαμηλωμένη περιοχή – αποφύγετε κορυφές και ψηλά μέρηΒρείτε ένα πυκνό δάσος – αποφύγετε μεμονωμένα δέντραΒρείτε ένα κτίριο, σκηνή ή άλλο καταφύγιο σε χαμηλή περιοχή – αποφύγετε απροστάτευτα από κεραυνό κτίρια και καταφύγια σε υψηλές περιοχές |
Αν είστε στο ύπαιθρο κατά την διάρκεια καταιγίδας και δεν υπάρχει δυνατότητα μετάβασής σας σε κάποιο προστατευτικό χώρο, παρόμοιο με αυτούς που αναφέρονται παραπάνω: |
Γονατίστε και σκύψτε μπροστά, ακουμπώντας τα χέρια σας στα γόνατά σας. Μην ξαπλώσετε ή μην ακουμπήσετε τα χέρια σας στο έδαφος. Μην κρατάτε ομπρέλα. Απενεργοποιήστε το κινητό σας. Μην στέκεστε όρθιοι! |
Σίγουρα θα έχετε ακούσει αρκετές ιστορίες για ανθρώπους που χτυπήθηκαν από κεραυνούς, όταν βρίσκονταν σε κάποια βουνοκορφή ή βουνοπλαγιά, άλλα ακόμη και σε μέρη με χαμηλότερο υψόμετρο. Αρκετοί από αυτούς είχαν, δυστυχώς, άσχημη κατάληξη ενώ άλλοι την γλίτωσαν ως εκ θαύματος. Οπότε, ποια είναι η σωστή αντίδραση σε περίπτωση καταιγίδας με κεραυνούς;
Σίγουρα η πιο ασφαλής λύση, είναι να βρίσκεσαι σε κλειστό χώρο. Τι γίνεται όμως, αν είστε ήδη έξω και σας πιάσει η καταιγίδα στο βουνό;
Σύμφωνα με στατιστικά κάθε δευτερόλεπτο πέφτουν περίπου 100 κεραυνοί παγκοσμίως. Περιπατητές, αναρριχητές, κολυμβητές, ποδηλάτες δρόμου και βουνού είναι οι πιο ευάλωτοι στις ακραίες καιρικές συνθήκες καθώς περνάνε το περισσότερο χρόνο τους στην ύπαιθρο και συχνά σε μεγάλο υψόμετρο.
Αν υπάρχει την ώρα της καταιγίδας κάποιο κτήριο ή όχημα για να μπείτε και να προστατευτείτε, μην το σκεφτείτε δεύτερη φορά. Θα πρέπει να αποφεύγονται, ακόμα οι βουνοκορφές, βουνοπλαγιές και οι εκτεθειμένοι χώροι. Εμείς, καλά τα λέμε, αλλά πολλές φορές στο βουνό όταν ξεσπάσει η καταιγίδα δεν υπάρχουν ούτε κτήρια, ούτε αυτοκίνητα, αλλά ούτε και μέρη που μπορείτε να κρυφτείτε.

Τι κάνετε σε αυτές τις περιπτώσεις;
Προσπαθείτε να μείνετε όσο πιο κοντά στο έδαφος μπορείτε, μακριά από δέντρα είτε είναι σε συστάδα, είτε μεμονωμένα. Επιπλέον, μικρές σπηλιές και σχισίματα του εδάφους θα πρέπει να αποφεύγονται γιατί έχουν την τάση να «τραβάνε» τους κεραυνούς.
Αν είστε μια ομάδα ανθρώπων, καλό θα είναι να μην συγκεντρωθείτε όλοι μαζί, αλλά να σκορπιστείτε, όχι μόνο για να μην υπάρξει «ομαδική» ζημιά, αλλά για να υπάρχει και η δυνατότητα παροχής πρώτων βοηθειών σε κάποιους που μπορεί να χτυπηθούν. Άτομα τα οποία έχουν χτυπηθεί από κεραυνό δεν φέρουν κάποιο ηλεκτρικό φορτίο πάνω τους και είναι ακίνδυνο για τους υπόλοιπους να τους αγγίξουν και να τους προσφέρουν βοήθεια.
Επίσης θα πρέπει να γνωρίζετε πως δεν χρειάζεται ο κεραυνός να έρθει σε απευθείας επαφή με το σώμα σας για να σας σκοτώσει.
Λίγα μέτρα δίπλα να χτυπήσει, το ωστικό κύμα των θερμών αερίων που παράγονται είναι ικανό να σας προκαλέσει ασφυξία.
Έχετε υπόψιν πως ο κεραυνός απλώνει σε μια ακτίνα τουλάχιστον είκοσι μέτρων από το σημείο στο οποίο έρχεται σε επαφή με το έδαφος. Τέλος, όταν το σώμα σας έχει γίνει «στόχος» κεραυνού, υπάρχουν μερικά σημάδια που δεν θα πρέπει να αγνοήσετε.
Μπορεί τα σημάδια αυτά να είναι για χιλιοστά του δευτερολέπτου, αλλά είναι αρκετά για να σας σώσουν. Το δέρμα μυρμηγκιάζει, ενώ λόγω του στατικού ηλεκτρισμού τα μαλλιά ανορθώνονται προς τα πάνω. Σε αυτή την περίπτωση γονατίστε όσο το δυνατόν περισσότερο ανασηκώστε και ακουμπήστε το πίσω μέρος των παπουτσιών σας, με τις παλάμες καλύψτε τα αφτιά σας όπως στο σκίτσο.
Αν η τύχη είναι με το μέρος σας ο κεραυνός μπορεί τελευταία στιγμή να αλλάξει στόχο σε κάτι ψηλότερο, όπως ένας βράχος ή ένας θάμνος ή ένα δέντρο.
Ο κεραυνός μπορεί να χτυπήσει στο ίδιο σημείο πάνω από μία φορά καθώς και να χτυπήσει ένα μέρος που βρίσκεται σε απόσταση μεγαλύτερη των πέντε χιλιομέτρων από την περιοχή βροχόπτωσης ή την περιοχή του καταιγιδοφόρου σύννεφου «κεραυνός εν αιθρία».
Η καλύτερη συμβουλή όμως που έχουμε να σας δώσουμε, είναι να ελέγχετε τις προγνώσεις καιρού πριν βγείτε στο βουνό, από πολλές διαφορετικές πηγές, αλλά και επίσης να τσεκάρετε συνεχώς τις συνθήκες, καθώς στα μεγάλα υψόμετρα οι καταιγίδες, δεν θέλουν πολύ χρόνο για να σχηματιστούν.
ΠΛΗΜΜΥΡΕΣ
Ενέργειες πριν την πλημμύρα:
Εάν κατοικείτε σε περιοχή που κατά το παρελθόν είχε προβλήματα από πλημμύρες:
• Βεβαιωθείτε ότι τα φρεάτια έξω από το σπίτι σας δεν είναι φραγμένα
• Βεβαιωθείτε ότι οι υδρορροές των σπιτιών λειτουργούν κανονικά
• Περιοριστείτε στις αναγκαίες μετακινήσεις
• Αποφύγετε την εργασία και την παραμονή σε υπόγειους χώρους, εάν αυτό δεν είναι απαραίτητο
Ενέργειες κατά τη διάρκεια της εμφάνισης πλημμύρας:
• Εγκαταλείψτε υπόγειους χώρους και μετακινηθείτε σε ασφαλές υψηλό σημείο
• Μη διασχίζετε χείμαρρους πεζή ή με το αυτοκίνητό σας
• Εγκαταλείψτε το αυτοκίνητό σας αν ακινητοποιήθηκε και ενδέχεται να παρασυρθεί ή να πλημμυρίσει
• Μείνετε μακριά από ηλεκτροφόρα καλώδια
• Μην πλησιάζετε σε περιοχές, όπου έχουν σημειωθεί κατολισθήσεις
Ενέργειες σε περιοχές που έχουν πλημμυρίσει:
• Μείνετε μακριά από περιοχές που έχουν πλημμυρίσει ή είναι επικίνδυνες να πλημμυρίσουν ξανά στις επόμενες ώρες
• Η πλημμύρα ενδέχεται να έχει μεταβάλει τα χαρακτηριστικά γνώριμων περιοχών και τα νερά να έχουν παρασύρει μέρη του δρόμου, των πεζοδρομίων, κλπ.
• Εγκυμονούν κίνδυνοι από σπασμένα οδοστρώματα, περιοχές με επικίνδυνη κλίση, λασπορροές, κλπ.
• Τα νερά ενδέχεται να είναι μολυσμένα αν έχουν παρασύρει μαζί τους απορρίμματα, νεκρά ζώα και διάφορα αντικείμενα
• Προσέχετε, ώστε η παρουσία σας να μην εμποδίζει τα συνεργεία διάσωσης
• Μην πλησιάζετε σε περιοχές όπου έχουν σημειωθεί κατολισθήσεις και πτώσεις βράχων
• Ελέγξτε αν το σπίτι ή ο χώρος εργασίας σας κινδυνεύει από πιθανή πτώση βράχων
Αν πρέπει οπωσδήποτε να βαδίσετε ή να οδηγήσετε σε περιοχές που έχουν πλημμυρίσει:
• Προσπαθήστε να βρείτε σταθερό έδαφος
• Αποφύγετε νερά που ρέουν
• Αν βρεθείτε μπροστά σε δρόμο που έχει πλημμυρίσει σταματήστε και αλλάξτε κατεύθυνση
• Αποφύγετε τα λιμνάζοντα νερά που μπορεί να γίνουν αγωγοί ηλεκτρικού ρεύματος, στην περίπτωση που υπάρχουν υπόγεια καλώδια ηλεκτρικού ρεύματος ή διαρροές από εγκαταστάσεις.
• Ακολουθείστε τις οδηγίες των αρμόδιων αρχών
Αποκατάσταση των ζημιών στο σπίτι ή στο χώρο εργασίας:
Αν η περιοχή που διαμένετε έχει εκκενωθεί, μην επιστρέψετε, προτού οι αρχές ενημερώσουν ότι είναι ασφαλής
Πριν αρχίσετε τις διαδικασίες αποκατάστασης του χώρου σας:
• Κλείστε την τροφοδοσία ηλεκτρικού ρεύματος, ακόμα και αν στην περιοχή σας έχει διακοπεί το ρεύμα
• Κλείστε την παροχή νερού, καθώς το δίκτυο μπορεί να έχει υποστεί βλάβες
Για να εξετάσετε ένα κτίριο που έχει πλημμυρίσει, δείξτε ιδιαίτερη προσοχή:
• Φορέστε κλειστά παπούτσια, ώστε να αποφύγετε τραυματισμούς στα πόδια από αντικείμενα ή ανωμαλίες στο έδαφος, που κρύβονται από τα νερά
• Εξετάστε τοίχους, πόρτες, σκάλες και παράθυρα
• Εξετάστε τα δίκτυα ηλεκτρικού ρεύματος, νερού, αποχέτευση