This post has already been read 118 times!
Διαστάσεις λοιμικῆς νόσου προσλαμβάνει κάθε χρόνο το καρναβάλι, ἀφοῦ πολλοί δήμαρχοι καί ἄλλοι φορεῖς ἐπιδεικνύουν ἀσυνήθιστο ζῆλο καὶ κοπιώδη δραστηριότητα γιά τό ποιός θὰ ὀργανώσει τό ἐντυπωσιακότερο καρναβάλι ξοδεύοντας τεράστια ποσά καί ἀπασχολώντας ἑκατοντάδες ἡ χιλιάδες ἀνθρώπων.
Καί δέν εἶναι βέβαια μόνο ἡ σπατά λη τόσων χρημάτων πού θά μποροῦσαν νὰ διατεθοῦν σε κάλυψη άλλων σπουδαίων ἀναγκῶν, ὄχι μόνο στήν ἀνακούφιση πτωχῶν καί ἐνδεῶν ἀνθρώπων, ἀλλά καί σέ πολιτιστικούς καί πνευματικούς στόχους, στή βελτίωση π.χ. τῶν συνθηκῶν ὑγείας καί παιδείας.
Τό σημαντικώτερο εἶναι ἡ ἠθική ζημία καί βλάβη ἀπό τήν ἀναισχυντία τῆς γύμνιας, την ξετσιπωσιά τῆς αἰσχρότητος, τις βωμολοχίες καί τά πορνικά ἄσματα καὶ θεάματα, τήν παρότρυνση σε σαρκικά ἁμαρτήματα κάτω μάλιστα ἀπό τήν ἐλευθερία κινήσεων πού προσφέρει ἡ μάσκα, ἄσυλο ἀδιαντροπιᾶς καὶ ἀποπροσωποίησης. Κάτω ἀπό τό προσωπεῖο ὁ ἄνθρωπος παύει νὰ εἶναι πρόσωπο, πού ἔχει ἀπέναντί του καί βλέπει τὸν Θεό καί τοὺς συνανθρώπους – πρός + ὄψις ἤ -ὤψ- καί μεταβάλλεται σὲ ἀπρόσωπο ὄν, μέλος ἑνὸς ἀνώνυμου πλήθους πού κινεῖται μόνο ἀπό ἐμπαθεῖς ὀρέξεις καί ἐπιθυμίες.
Παλαιότερα το καρναβάλι εἶχε κάποια σεμνότητα στήν ἐμφάνιση ὅσων ἔπαιρναν μέρος, καὶ ἡ Ἐκκλησία τό ἀνεχόταν, μολονότι κατ’ ἀκρίβειαν καταδικάζεται ἀπό τούς κανόνες· πολύ περισσότερο σήμερα πού ἔχει ὑποστῆ τελεία ἀλλαγή ἐπὶ τὰ χείρω μὲ εἰσαγόμενα πρότυπα καρναβαλιοῦ ἀπό μεγαλουπόλεις τοῦ ἐξωτερικοῦ, καὶ πολλές φορές με περιφερόμενους καὶ ἀδρὰ ἀμειβόμενους ξένους καρναβαλικούς θιάσους, ὅπου κυριαρχοῦν οἱ γυμνές γυναῖκες.
Δεν πρέπει να παραβλέψουμε καί τήν διαφαινόμενη σαφῆ τάση τῶν φορέων πού ὀργανώνουν τὸ καρναβάλι ἐπιστροφῆς στο παγανιστικό εἰδωλολατρικό παρελθόν, ἀπ’ ὅπου κατάγεται τό καρναβάλι, με σύγχρονη ἀδιαφορία καὶ περιφρόνηση τῶν ἀρχῶν τοῦ Χριστιανισμοῦ καὶ τῆς Ἐκκλησίας, πού ἔβαλε τέρμα στα παλιά, ξερίζωσε τις κακές συνήθειες καί εἰσήγαγε τόν νέο ἄνθρωπο τῆς ἀρετῆς καὶ τῆς ἁγιότητος.
“Όταν πρόκειται μερικοί να ἀντισταθοῦν στὸ Χριστό και στο Εὐαγγέλιο, ξεχνοῦν τόν ἐκσυγχρονισμό καί τήν πρόοδο καὶ ἐπιστρέφουν αἰῶνες πίσω, στο σκοτάδι τῆς πρὸ Χριστοῦ ἐποχῆς,
Ἡ πόλη τῆς Θεσσαλονίκης καί μαζί μ’ αὐτήν ὅσες ἄλλες πόλεις δέν ὀργανώνουν καρναβαλικές ἐκδηλώσεις πρέπει να καυχῶνται γιατί δέν μολύνουν τήν ἀτμόσφαιρά τους μὲ τίς αἰσχρότητες καί βωμολοχίες τοῦ καρναβαλιοῦ καὶ δὲν ἀποδιώχνουν ἔτσι τήν χάρη καί προστασία τοῦ Θεοῦ καὶ τῶν ἁγίων πολιούχων τους. Οἱ δημοτικοί ἄρχοντες ἐπίσης πρέπει να γνωρίζουν ὅτι οἱ πιστοί Χριστιανοί λαμβάνουν ὑπ’ ὄψιν καί κρίνουν θετικά ἤ ἀρνητικά ὅλες τίς ἐνέργειές τους, καταδικάζουν δέ ἀπερίφραστα ὅσα καταδικάζουν οἱ κανόνες τῆς Ἐκκλησίας.
Καὶ γιὰ νὰ μὴν ὑπάρχει ἐπ’ αὐτοῦ καμμία ἀμφιβολία καὶ ἀμφιταλάντευση, οὔτε ἐκ μέρους λαϊκῶν πιστῶν, οὔτε πολύ περισσότερο ἐκ μέρους κληρικῶν, οἱ ὁποῖοι ἐπιδεικνύουν ἀδικαιολόγητη ἐλαστικότητα καὶ ἐπιείκεια, παραθέτουμε τόν 62ο κανόνα τῆς Πενθέκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ὁ ὁποῖος καταδικάζει τις μεταμφιέσεις καί τις μάσκες, ὅπως καί τούς χορούς καὶ τοὺς ἀστεϊσμούς, πού ἐλάμβαναν χώρα σε παρόμοιες καρναβαλικές ἑορτές τοῦ παρελθόντος, καὶ ἐπιβάλλει στούς κληρικούς που μετέχουν τήν ποινή τῆς καθαιρέσεως, στοὺς δὲ λαϊκούς τήν ποινή τοῦ ἀφορισμοῦ:
«Τάς οὕτω λεγομένας Καλάνδας, καί τά λεγόμενα Βοτά, καί τά καλούμενα Βρουμάλια, καί τήν ἐν τῇ πρώτη τοῦ Μαρτίου ἐπιτελουμένην πανήγυριν, καθάπαξ ἐκ τῆς τῶν πιστῶν πολιτείας περιαιρεθῆναι βουλόμεθα. Αλλά μήν καί τάς τῶν γυναικῶν δημοσίας ἀρχήσεις, καί πολλήν λύμην καί βλάβην ἐμποιεῖν δυναμένας. ῎Ετι μὴν καί τάς ὀνόματι τῶν παρ’ “Ελλησι ψευδῶς ὀνομασθέντων θεῶν, ἤ ἐξ ἀνδρῶν ἤ γυναικῶν γινομένας ἀρχήσεις καί τελετάς, κατά τι ἔθος παλαιόν καὶ ἀλλότριον τοῦ τῶν Χριστιανῶν βίου, ἀποπεμπόμεθα, ὁρίζοντες μηδένα ἄνδρα γυναικείαν στολήν ἐνδιδύσκεσθαι ἤ γυναῖκα τήν ἀνδράσιν ἁρμόδιον· ἀλλά μήτε προσωπεία κωμικά ἤ σατυρικά ἤ τραγικὰ ὑποδύεσθαι· μήτε τὸ τοῦ βδελυκτοῦ Διονύσου ὄνομα τήν σταφυλὴν ἐκθλίβοντος ἐν τοῖς ληνοῖς ἐπιβοᾶν· μηδέ τόν οἶνον ἐν τοῖς πίθοις ἐπιχέοντας, γέλωτα ἐπικινεῖν ἀγνοίας τρόπῳ ἢ ματαιότητος ἤ τὰ τῆς δαιμονιώδους πλάνης ἐνεργοῦντας. Τούς οὖν ἀπό τοῦ νῦν τι τῶν προειρημένων ἐπιτελεῖν ἐγχειροῦντας, ἐν γνώσει τούτων καθισταμένους, τούτους, εἰ μέν κληρικοί εἶεν, καθαιρεῖσθαι προστάσσομεν, εἰ δέ λαϊκοί, ἀφορίζεσθαι».
῾Ο ῞Αγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ἀναφερόμενος στό ἐπιχείρημα ὅτι μὲ τίς καρναβαλικές ἐκδηλώσεις διασκεδάζουν καί εὐφραίνονται οἱ ἄνθρωποι, ξεφεύγουν ἀπό τήν καθημερινότητα, ἀπαντᾶ ὅτι αὐτό εἶναι τελείως παράλογο, διότι ἡ χαρά καί ἡ εὐφροσύνη πρέπει νά συμβαδίζουν μὲ τὴν ἠθική καί τήν εὐπρέπεια. “Όταν μεταβάλλεται ἕνα σπίτι σὲ πορνεῖο, εἶναι ἐντροπή νά ἰσχυρίζεται κανείς ὅτι πρόκειται γιὰ ἡδονή καί εὐχαρίστηση. Πολύ περισσότερο, ὅταν ὁλόκληρες πόλεις μεταβάλλονται σέ πορνεία κατά τήν περίοδο τῆς ᾿Αποκριᾶς.
Σέ λίγο ὅλη ἡ Ἑλλάδα, ἡ χώρα τῶν ἁγίων καί τῶν μαρτύρων, θά μεταβλη θεῖ σὲ ἀπέραντο πορνείο. Στατιστικές στήν πόλη τῶν Πατρῶν ἔχουν δείξει ὅτι μετά τις καρναβαλικές ἐκδηλώσεις ὁ ἀριθμός τῶν ἐκτρώσεων φθάνει σὲ ἀνησυχητικό σημείο: «Πορνεῖον γέγονέ σου ἡ οἰκία, μα- νία καί οἶστρος, καί οὐκ αἰσχύνη ταῦτα ἡδονήν καλῶν;».
Οἱ τρεῖς πρῶτες ἑβδομάδες τοῦ Τριωδίου ὁρίσθηκαν ἀπό τήν Ἐκκλησία γιά τήν σταδιακή προετοιμασία τῶν πιστῶν στούς πνευματικούς ἀγῶνες τῆς ῾Αγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς καί ὄχι για γλέντια καί ξεφάντωμα. Εἶναι περίοδος κατανύξεως, περισυλλογῆς καί μετανοίας.
Τὰ εὐαγγελικά ἀναγνώσματα τοῦ Τελώνου καί Φαρισαίου, τοῦ ‘Ασώτου Υἱοῦ, τῆς Δευτέρας Παρουσίας καί Κρίσεως, μαζί μέ τούς ἐμπνευσμένους ὕμνους, εἶναι ἰσχυρή προτροπή πρός μετάνοια καί ἐπιστροφή· ὅλο τὸ ἔτος γλεντοῦν καί διασκεδάζουν οἱ ἄνθρωποι.
Πότε θὰ συμμαζευθοῦν στόν ἑαυτό τους, γιά νά συνέλθουν πνευματικά, να σκεφθοῦν ὑψηλότερα θέματα, νά ὁδηγηθοῦν στήν αὐτογνωσία και στην θεογνωσία; Ὅ,τι πρόκειται να κερδίσουν ἀπό τούς πνευματικούς ἀγῶνες τῆς ῾Αγίας Τεσσαρακοστῆς προλαβαίνει ὁ Διάβολος καί τούς τὸ ἀφαιρεῖ μὲ τὸ καρναβάλι, τὸ ὁποῖο οἱ ῞Αγιοι ὀνομάζουν «σατανική πομπή».
Ο “Αγιος Νικόδημος ‘Αγιορείτης στο βιβλίο του «Χρηστοήθεια τῶν Χριστιανῶν», ἀναφερόμενος σέ ὅσα γίνονται κατά τις᾿Απόκριες γράφει: «Κατ’ ἀλήθειαν ἡμπορεῖ νά εἰπῇ τινάς, ὅτι τότε οἱ Χριστιανοί δαιμονίζονται ὅλοι διότι χορεύουν, παίζουν, τραγουδοῦν ἀσυνειδήτως, ἕως καί αὐτοί οἱ πλέον γέροντες… τότε δέν ἔχει διαφορὰν ἡ ἡμέρα ἀπό τήν νύκτα· διότι ἐπίσης μέ τήν ἡμέραν καί ὅλη ἡ νύκτα ἐξοδεύεται εἰς χορούς καί παίγνια καί ἀταξίας καί μασκαραλίκια· τότε διά νὰ εἰπῶ ἔτσι, πανηγυρίζει ἡ ἀσέλγεια· ἑορτάζει ἡ ἀκολασία·εὐφραίνεται ἡ μέθη· ἀγάλλεται ή τρυφή καί ἀσωτεία· χορεύει ὁ διάβολος μέ δέκα μανδήλια καί συγχορεύει μέ αὐτόν ὅλον τὸ πλῆθος τῶν δαιμόνων· διότι ὅσον κέρδος κάμνουν εἰς μόνας τάς ἀποκρέας δέν ἡμποροῦν νὰ τὸ κάμουν εἰς ὅλον τόν χρόνον».
“Όσα σχετικά λέγει ὁ ῞Αγιος Νικόδημος γιά τίς καρναβαλικές ἐκδηλώσεις καὶ τὴν ζημία πού προκαλοῦν τά τελειώνει λέγοντας πώς εἶναι ἀφροσύνη να καταστρέφουμε προκαταβολικά καί νὰ ἀχρηστεύουμε τήν ‘Αγία Τεσσαρακοστή προτρέπει ἐπίσης τούς ἀρχιερεῖς, τούς πνευματικους καί τούς δασκάλους νά ἐμποδίσουν το μεγάλο αὐτό κακό. Τώρα οἱ μὲν ἀρχιερεῖς καί οἱ πνευματικοί σιωποῦν, ἐνῶ ἔπρεπε να μήν ἡσυχάζουν μπροστά στήν ἐπέκταση τοῦ κακοῦ, πολλοί δὲ ἀπό τούς δασκάλους καί τούς γονεῖς ὀργανώνουν οἱ ἴδιοι γιά τά παιδιά τους καρναβαλικές ἐκδηλώσεις: «’Ασυγκρίτως γάρ εἶναι μεγαλυτέρα ἡ βλάβη, ὅπου προσλαμβάνουν εἰς τὰς ἀποκρέας, πάρεξ ἡ ὠφέλεια ὅπου λαμβάνουν ἀπό τήν ἐρχομένην Τεσσαρακοστήν· ἵλεως, ίλεως, ἵλεως, να γίνη ὁ Θεός! Καί αὐτός εἴθε νά φωτίσῃ τοὺς ἁγίους Αρχιερεῖς καὶ πνευματικούς καί διδασκάλους νά ἐμποδίσουν τα τοιαῦτα κακά, μέ ἀφορισμούς καὶ ἐπιτίμια, καθώς προστάζει καί ὁ ξβ’ κανών τῆς ἁγίας καὶ Οἰκουμενικῆς στ’ Συνόδου»1.
- Χρηστοήθεια τῶν Χριστιανῶν, ἐκδ. Β. Ρηγοπούλου, Θεσσαλονίκη 1991, σελ.35
Ορθόδοξοι Χριστιανοί Νέοι της Θεσσαλονίκης